ÖZET

Amaç:

Radyoterapinin (RT) erken dönem komplikasyonlarından biri akut radyodermatittir. Deride RT etkisi akut dönemde basit bir hiperemiyle sınırlı olabileceği gibi nekroza da ilerleyebilir. Klinik olarak akut radyodermatiti önlemek mümkün olmasa da seyrini hafifletmek için çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Bu çalışmanın amacı vazelin, mometazon furoat (MF), propolis ve ebselenin radyodermatit üzerine etkilerini karşılaştırmaktır.

Yöntemler:

Kırk adet sıçan, her grupta 10 adet olacak şekilde vazelin, MF, propolis ve ebselen gruplarına ayrılmıştır. Tüm sıçanlar 3.000 cGy dozunda tek fraksiyon olarak ışınlanmıştır. RT uygulamasının ardından tüm gruplara deneyin sonlandırılmasına kadar her gün, günde 1 defa olmak üzere topikal uygulama yapılmıştır. Tüm sıçanlardan sakrifikasyon sonrası histopatolojik değerlendirme amacıyla deri biyopsisi alınmıştır. Biyopsiler erozyon, epidermis atrofisi, bazal tabaka dejenerasyonu, neovaskülarizasyon, polimorfonükleer lökosit (PMNL) infiltrasyon, kıl folikülü dökülmesi ve kollajenizasyon parametreleri açısından değerlendirilmiştir.

Bulgular:

Histopatolojik değerlendirmelere bakıldığında MF grubunda erozyon düzeyi diğer gruplara göre anlamlı olarak düşük bulunmuştur. Epidermis atrofisi propolis ve vazelin gruplarında anlamlı olarak düşük bulunmuştur. Propolisin bazal tabaka dejenerasyonunu diğer gruplara göre anlamlı düzeyde azalttığı saptanmıştır. Neovaskülarizasyon ise vazelin ve ebselen gruplarında anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. PMNL infiltrasyonu, kıl folikülü dökülmesi, kollejenizasyon ve doku perfüzyonu açısından ise gruplar arasındaki fark anlamsız bulunmuştur.

Sonuç:

Uygulama kolaylığı açısından topikal tedaviler radyodermatiti önleme veya tedavi etme açısından daha avantajlıdır. Farklı ajanların farklı mekanizmalarından, radyodermatitin fizyopatolojik seyri göz önünde bulundurularak faydalanılabilir. Elde edilen verilere göre MF, propolis ve ebselenin eritem fazlarına göre kombine kullanımının akut radyodermatit klinik seyrini hafifletebileceği öngörülmüştür.

References

Parnham MJ, Leyck S, Graf E, Dowling EJ, Blake DR. The pharmacology of ebselen. Agents Actions 1991; 32: 4-9.

Sies H. Ebselen, a selenoorganic compound as glutathione peroxidase mimic. Free Radic Biol Med 1993; 14: 313-23.

Tak JK, Park JW. The use of ebselen for radioprotection in cultured cells and mice. Free Radic Biol Med 2009; 46: 1177-85.

Ramakrishnan N, Kalinich JF, McClain DE. Ebselen inhibition of apoptosis by reduction of peroxides. Biochem Pharmacol 1996; 51: 1443-51.

Sun J, Chen Y, Li MT, Zhou M, Ge ZL. Ebselen protects Chinese hamster ovary cells from radiation-induced apoptosis. Redox Rep 1997; 3: 153-7.

Sforcin JM. Biological properties and therapeutic applications of propolis. Phytother Res 2016; 30: 894-905.

Gianfaldoni S, Gianfaldoni R, Wollina U, Lotti J, Tchernev G, Lotti T. An overview on radiotherapy: from its history to its current applications in dermatology. Open Access Maced J Med Sci 2017; 5: 521-5.

Jang WH, Shim S, Wang T, Yoon Y, Jang W-S, Myung JK, et al. In vivo characterization of early-stage radiation skin injury in a mouse model by two-photon microscopy. Sci Rep 2016;6:19216. doi: 10.1038/srep19216.

Ryan JL. Ionizing radiation: the good, the bad, and the ugly. J Invest Dermatol 2012; 132: 985-93.

Hymes SR, Storm EA, Fife C. Radiation dermatitis: clinical presentation, pathophysiology, and treatment 2006. J Am Acad Dermatol 2006; 54: 28-46.

Mendelsohn FA, Divino CM, Reis ED, Kerstein MD. Wound care after radiation therapy. Adv Skin Wound Care 2002; 15: 216-24.

Brown KR, Rzucidlo E. Acute and chronic radiation injury. J Vasc Surg 2011; 53: 15-21.

Ying CH. Update of radiotherapy for skin cancer. Hong Kong J Dermatology Venereol 2001; 9: 52-9.

Rifkin LH, Stojadinovic S, Stewart CH, Song KH, Maxted MC, Bell MH, et al. An athymic rat model of cutaneous radiation injury designed to study human tissue-based wound therapy. Radiat Oncol 2012; 7: 68.

ICRP, 2012. ICRP Statement on Tissue Reactions / Early and Late Effects of Radiation in Normal Tissues and Organs – Treshold Doses for Tissue Reactions in a Radiation Protection Context. ICRP Publication 118. Ann. ICRP 41(1/2). Available from: https://www.icrp.org/publication.asp?id=ICRP%20Publication%20118

McQuestion M. Evidence-based skin care management in radiation therapy: clinical update. Semin Oncol Nurs 2011; 27: 1-17.

Malkinson FD, Keane JT. Radiobiology of the skin: review of some effects on epidermis and hair. J Invest Dermatol 1981; 77: 133-8.

Salvo N, Barnes E, van Draanen J, Mitera G, Breen D, Giotis A, et al. Prophylaxis and management of acute radiation-induced skin reactions: a systematic review of the literature. Curr Oncol 2010; 17: 94-112.

Reinders Y, Felthaus O, Brockhoff G, Pohl F, Ahrens N, Prantl L, et al. Impact of platelet-rich plasma on viability and proliferation in wound healing processes after external radiation. Int J Mol Sci 2017; 18: 1819.

Ertekin MV, Koç M, Karslioğlu I, Sezen O, Taysi S, Bakan N. The effects of oral zinc sulphate during radiotherapy on anti-oxidant enzyme activities in patients with head and neck cancer: a prospective, randomised, placebo-controlled study. Int J Clin Pract 2004; 58: 662-8.

Murakami R, Baba Y, Nishimura R, Furusawa M, Yokoyama T, Yamashita Y, et al. The effect of azelastine on acute radiation dermatitis in mice models. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1997; 37: 907-11.

Ward WF, Molteni A, Ts’ao C, Hinz JM. The effect of Captopril on benign and malignant reactions in irradiated rat skin. Br J Radiol 1990; 63: 349-54.

Boström A, Lindman H, Swartling C, Berne B, Bergh J. Potent corticosteroid cream (mometasone furoate) significantly reduces acute radiationdermatitis: results from a double-blind, randomized study. Radiother Oncol 2001; 59: 257-65.

Schmuth M, Wimmer MA, Hofer S, Sztankay A, Weinlich G, Linder DM, et al. Topical corticosteroid therapy for acute radiation dermatitis: a prospective, randomized, double-blind study. Br J Dermatol 2002; 146: 983-91.

Björnberg A, Hellgren L, Magnusson B, Mattsson I, Rosengren B. Topical treatment of radiation dermatitis with bethamethasone-17-valerate, vaseline and eucerine-a double-blind comparison. Clin Radiol 1967; 18: 463-4.

Ertekin MV, Tekin SB, Erdogan F, Karslioglu I, Gepdiremen A, Sezen O, et al. The effect of zinc sulphate in the prevention of radiation-induced dermatitis. J Radiat Res 2004; 45: 543-8.

Hebbar SA, Mitra AK, George KC, Verma NC. Caffeine ameliorates radiation-induced skin reactions in mice but does not influence tumour radiation response. J Radiol Prot 2002; 22: 63-9.

Chen YJ, Dai YS, Chen BF, Chang A, Chen HC, Lin YC, et al. The effect of tetrandrine and extracts of Centella asiatica on acute radiation dermatitis in rats. Biol Pharm Bull 1999; 22: 703-6.

Jacob A, Parolia A, Pau A, Davamani Amalraj F. The effects of Malaysian propolis and Brazilian red propolis on connective tissue fibroblasts in the wound healing process. BMC Complement Altern Med 2015; 15: 294.

Banskota AH, Tezuka Y, Kadota S. Recent progress in pharmacological research of propolis. Phytother Res 2001; 15:561-71.

Rossi A, Longo R, Russo A, Borrelli F, Sautebin L. The role of the phenethyl ester of caffeic acid (CAPE) in the inhibition of rat lung cyclooxygenase activity by propolis. Fitoterapia 2002; 73(Suppl 1):S30-7. doi: 10.1016/s0367-326x(02)00188-0.

Kandaz M, Ertekin MV, Karslıoğlu İ, Erdoğan F, Sezen O, Gepdiremen A, et al. Zinc sulfate and/or growth hormone administration for the prevention of radiation-induced dermatitis: a placebo-controlled rat model study. Biol Trace Elem Res 2017; 179: 110-6.

Topikal Ebselen, Propolis ve Steroid Uygulamalarının Sıçanlarda Akut Radyodermatit Üzerine Etkilerinin Karşılaştırılması: Ön Sonuçlar

ÖZET

References