Amaç:

Bu çalışmanın amacı ateşli silahlara bağlı kurşun yaralanmaları sonucunda gelişen karın içi damar yaralanmalarının eşlik ettiği organ yaralanmalarına bağlı mortalite oranlarını değerlendirmektir.

Yöntemler:

1993-2008 yılları arasında batına isabet eden kurşun yaralanmalı toplam 212 hasta Başkent Üniversitesi'ne bağlı hastanelerin cerrahi departmanlarına müracaat etmiş olup bu hastaların 27’sinde batın içi damar yaralanması mevcuttu. Toplam 27 hastanın (22 erkek ve 5 bayan) ortalama yaşları 24±12 idi (12-58 yaş). Bir hastada yaralanma mayın patlaması ve ateşli silah yaralanması sonucu oluşmuştu, diğer hastalarda yaralanma ateşli silah yaralanmasına bağlı idi. Hastaların hepsinde ateşli silah yaralanmasına bağlı damar hasarı mevcuttu. Vakaların 16 sında büyük ven yaralanması, 6’sında büyük arter yaralanması ve diğer 5 vakada ise hem büyük arter hemde büyük ven yaralanması mevcuttu.

Bulgular:

İkiyüz on iki hastanın 54 ünde batın içi organ yaralanması mevcuttu. Elli dört hastanın 27 sinde organ yaralanmasına ilave olarak damar yaralanması vardı. Hastaların 23’ünde karaciğer yaralanması (%42,59), 14’ünde mide yaralanması (%25,92), 7’sinde sağ böbrek (%12,96), 5’inde sol böbrek (%9,25), 2’sinde multiple organ (%3,7) yaralanması vardı. Sekiz hastada damar ligasyonu, 12’sinde primer tamir operasyonu, 7’sinde ise greft interpozisyonu uygulandı. Cerrahi girişimi takiben 5 hasta hayatını kaybetti. Beş hastanın 1 tanesi sepsisden (Postop. 2. gün) ölürken geri kalan 4 hasta aşırı kanamaya bağlı olarak kaybedildi. Ölümlerin %60’ına neden olan vena kava inferior yaralanmaları en çok dikkat edilmesi gereken yaralanmalardır.

Sonuç:

Abdominal bölgede oluşan damar yaralanmaları komplikasyonlarla ve ölümcül olaylarla sonuçlanabilir. Abdominal aort yaralanmaları venöz yaralanmalara göre daha yüksek mortaliteye sahiptir. Abdominal damar yaralanmalarında sonuçlar hala hastanın nakil süresine ilave vena cava inferior ve ilave organ yaralanmasına bağlı olarak değişmektedir. (JAREM 2014; 1: 25-7)

Anahtar Kelimeler: Batın, damar yaralanmaları, ateşli silah yaralanmaları