Amaç:
Akciğer kanseri, günümüzde mortalitesi ve insidansı en yüksek kanser türü olup neden olan genetik faktörler, karsinogenezin temelinde yatan onkogenler ve tümör süpresör genlerdir. Anaplastik lenfoma kinaz (ALK) geni, tirozin kinaz aktivitesine sahip bir transmembran proteinidir. Bu genin aynı gende yerleşik EML4 geni ile inversiyonu sonucunda, sürekli aktif halde bulunarak hücre proliferasyonuna neden olan EML4-ALK yeniden düzenlenmesi oluşmaktadır. Adenokarsinom alt tipinde daha sık görülen EML4-ALK füzyon genini saptamada kullanılan altın standart yöntem FISH’dir. Çalışmamızda adenokarsinom vakalarında EML4-ALK geninin yeniden düzenlenmesinin saptanmasının kliniğe etkisini belirlemeyi amaçladık.
Yöntem:
2014-2016 yılları arasında patolojik inceleme sonucu küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) tanısı almış 50 olguya (48 erkek, 2 kadın) FISH analizi yapıldı. Testin denatürasyon ve hibridizasyonu Euro-Lone Hychrome cihazı ile yapılırken, sonuçlar Olympus BX-51 mikroskobuyla analiz edildi.
Bulgular:
Yaş ortalaması 61.3 olan 50 olgunun %80’inin teşhisi ileri evrede konulmuştur. Olguların %96’sı sigara içerken % 28’inin soygeçmişinde kanser öyküsü bulunmaktadır. 8 olguda (%16) EML4-ALK yeniden düzenlenmesi saptanmıştır. Olgular arasında EML4-ALK pozitiflik, 40 yıldır sigara içenlerde %50, 20-30 yıldır sigara içenlerde %12.5 ve hiç sigara içmeyenlerde %25 oranında görülmüştür. Pozitif olguların %75’inde metastaz gözlenirken, %50’sinin aile öyküsünde kanser vakası bulunmuştur.Pozitif sonuçları onaylanan olguların tedavilerinde ALK inhibitörleri kullanılmaya başlanmıştır.
Sonuç:
Günümüzde altın teknik olan FISH yöntemi ile sonuçlanan ALK füzyon geni, akciğer adenokarsinomlarının tedavisinde büyük rol oynamaktadır.Bazı araştırmalarda ALK pozitifliğine genç erkek hastalarda daha sık rastlandığı bildirilirken, bazılarında cinsiyet ve yaş ile ALK pozitifliği arasında bir ilişki bulunmadığı gösterilmiştir. Araştırmamızda akciğer kanseri ile ALK pozitifliği arasında yaş, cinsiyet, evre ve sigara alışkanlığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.
Anahtar Kelimeler: Küçük hücreli dışı akciğer kanseri, adenokarsinom, ALK , EML4-ALK, FISH