ÖZET

Psikiyatri acil servislerine (PAS) tekrarlayan başvurular, çok yönlü değerlendirmeyi gerektiren bir klinik durumdur. Bu alanda, yaşlılar gençlere göre farklı özellik ve ihtiyaçlara sahiptir. Bu çalışmanın amacı, PAS’ye tekrarlayan başvuruları olan yaşlıların, sosyodemografik, klinik karakteristikler ve klinik yaklaşım açısından, gençlerden farklı olarak ön plana çıkan özelliklerini, ihtiyaçlarını belirlemek ve neler yapılabileceğine dikkat çekmektir.

Hastanemiz PAS’ye Ocak 2011-Ocak 2012 tarihleri arasında iki veya daha fazla başvurusu olan 18 yaş ve üzerindeki hastaların dosyaları, rastgele yöntemle (23 hastada bir) incelenmiştir. Bu geriye dönük karşılaştırmalı çalışmaya 324 hasta dahil edilmiştir. Hastalar, 65 yaş ve üzeri (yaşlı grup, n=167) ve 18-65 yaş arası (genç grup, n=157) olmak üzere iki gruba ayrılarak, elde edilen bulgular açısından karşılaştırılmıştır.

Gençlere göre yaşlıların PAS’ye çoğunlukla aile üyeleri eşliğinde başvurduğu, fiziksel hastalık oranının daha yüksek olduğu, yaşlıları değerlendirme sürecinde daha çok tetkik ve konsültasyon istendiği, semptom profillerine bakıldığında görsel varsanı, bellek bozukluğu ve sözel şiddetin daha yüksek oranda olduğu saptanmıştır. Yaşlılara, en sık konulan tanıların; psikoz, demansa bağlı davranışsal ve psikolojik semptomlar, bipolar duygudurum bozukluğu, depresyon ve anksiyete bozukluğu olduğu ve yaşlıların hastaneye yatırılma oranının daha düşük olduğu belirlenmiştir.

Yaşlı hastalar gençlerden fiziksel hastalık eş tanısı, tetkik ve konsültasyon istemi, semptom profili, tanıları ve tedavi planı açısından farklılıklar göstermektedir. Yaşlı hastayı değerlendirme, tanı, tedavi planı, PAS’den çıkış kararı ve çıkış sonrası sürecin planlanmasında multidisipliner yaklaşımı sağlayacak, alanında profesyonel ekiplerin oluşturulması temel hedef olmalıdır. Bu sayede yaşlıların PAS’ye tekrarlayan başvuruları önlenebilir.