Türkiye’de Eğitim Kurumlarında Görevli Akademik Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanlarının Bilimsel Üretimlerinin H-indeks ve Bibliyometrik Parametreler ile Analizi

Volkan Hancı; Gözde Altuntaş Uzun; Manolya Aksoy; Selin Bozkurt; Büşra Otlu; Murat Özçelik; Özlem Öner; Necati Gökmen

doi:10.4274/jarem.galenos.2021.42714

ÖZET

Amaç:

Bibliyometrik çalışmalar, yayın sayıları, atıf sayıları ve h-indeksi gibi parametrelerinin değerlendirildiği ve bilim alanındaki üretim hakkında bilgi sahibi olunmasını sağlayan çalışmalardır. Çalışmamızda ülkemizde eğitim kurumlarında görev yapan anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının, Scopus veri tabanı kullanılarak belirlenen yayın, atıf sayıları, h-indeksleri ile cinsiyet, çalıştıkları kurum ve unvanın bunlara etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Yöntemler:

TARD Eğitim Kurumları Rehberi ve kurumların web siteleri aracılığı ile belirlenen ülkemizde eğitim kurumlarında çalışan anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının yayın sayıları, alıntı sayıları ve h-indeksleri, Scopus veri tabanı kullanılarak belirlendi.

Bulgular:

Çalışmamıza ülkemizde eğitim kurumlarında anesteziyoloji ve reanimasyon alanında çalışan toplam 1.512 akademisyen dahil edidi. Anesteziyoloji ve reanimasyon alanındaki akademisyenlerin Scopus veri tabanındaki yayın sayısı ortalaması 20,27±23,90, atıf sayısı ortalaması 148,32±270,41 ve h-indeks ortalaması 4,57±4,36 olarak belirlendi. Profesörlerin yayın sayıları, atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları, doçent, doktor öğretim üyesi, öğretim üyesi uzman ve uzmanlardan anlamlı olarak yüksek bulundu. Erkek anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının yayın sayıları, atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları, kadın anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarından anlamlı olarak yüksek bulundu.

Sonuç:

Çalışmamız ülkemizde eğitim kurumlarında çalışan anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının bilimsel üretimlerini gösteren önemli bibliyografik parametrelerin ve h-indekslerinin değerlendirildiği ilk çalışmadır. H-indeksi akademik gücü ortaya koymada etkili bir parametredir ve çalışmamızda cinsiyet, çalışılan kurum ve unvanın bibliyografik parametreler üzerine etkili olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

H-indeks, cinsiyet, unvan, anesteziyoloji ve reanimasyon, akademik

BULGULAR

Çalışmamıza dahil edilen anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının 306’sı (%20,2) profesör, 218’i (%14,4) doçent, 157’si (%10,4) doktor öğretim üyesi, 22’si (%4,8) öğretim üyesi uzman doktor, 759’u (%50,2) uzman olarak görev yapmaktaydı.

Çalışmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan, eğitim kurumlarında çalışan, anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının 872’sinin (%57,7) kadın, 640’ının (%42,3) erkek olduğu belirlendi. Kadın akademisyenlerden, 159’u (%18,2) profesör, 117’si (%13,4) doçent, 67’si (%7,7) yardımcı doçent, 46’sı (%5,3) öğretim üyesi uzman, 483’ü (%55,4) uzman unvanlarına sahipti. Erkek akademisyenlerden, 147’si (%23) profesör, 101’i (%15,8) doçent, 90’ı (%14,1) yardımcı doçent, 26’sı (%4,1) öğretim üyesi uzman, 276’sı (%43,1) uzman unvanlarına sahipti. Profesör, doçent, öğretim üyesi uzman ve uzman sayılarında kadın akademisyen sayıları, erkek akademisyenlerden yüksek olarak bulundu (p<0,001, ki-kare testi) (Tablo 1). Kadın akademisyenlerin 54’ünün (%6,2), erkek akademisyenlerden 57’sinin (%8,9) anabilim dalı başkanı olduğu belirlendi (p=0,046, ki-kare testi).

Profesörlerin yayın sayıları, atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları, doçent (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi), doktor öğretim üyesi (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi), öğretim üyesi uzman doktor (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi) ve uzmanlardan (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi) anlamlı olarak yüksek bulundu (Tablo 2).

Doçentlerin yayın sayıları, atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları profesörlerden anlamlı olarak düşük (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi), doktor öğretim üyeleri (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi), öğretim üyesi uzman doktor (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi) ve uzmanlardan (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi) anlamlı olarak yüksek bulundu (Tablo 2).

Doktor öğretim üyelerinin, yayın sayıları, atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları profesörlerden (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi) ve doçentlerden (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi) anlamlı olarak düşük, öğretim üyesi uzman doktor (sırasıyla p=0,001, p=0,045, p=0,005, Mann-Whitney U testi) ve uzmanlardan (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi) anlamlı olarak yüksek bulundu (Tablo 2).

Öğretim üyesi uzman doktorların, yayın sayıları, atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları profesörlerden (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001, Mann-Whitney U testi), doçentlerden (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001 Mann-Whitney U testi) ve doktor öğretim üyelerinden anlamlı olarak düşük (sırasıyla p=0,001, p=0,045, p=0,005, Mann-Whitney U testi), uzmanlardan (sırasıyla p=0,004, p=0,035, p=0,010, Mann-Whitney U testi) anlamlı olarak yüksek bulundu (Tablo 2).

Kadın anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının Scopus veri tabanındaki yayın sayısı ortalaması 17,74±22,72 ortanca 9 (0-233), atıf sayısı ortalaması 120,43±222,65 ortanca 34 (0-2.296) ve h-indeks ortalaması 4,03±3,99 ortanca 3 (0-25) olarak belirlendi. Erkek anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının Scopus veri tabanındaki yayın sayısı ortalaması 23,51±24,98 ortanca 18 (0-153), atıf sayısı ortalaması 183,19±322,81 ortanca 73,5 (0-2.906) ve h-indeks ortalaması 5,27±4,71 ortanca 4 (0-24) olarak belirlendi. Erkek anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının yayın sayıları, atıf sayıları ve h-indeks ortalamaları, kadın anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının anlamlı olarak yüksek bulundu (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001 Mann-Whitney U testi) (Tablo 2).

Profesör unvanına sahip erkek anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının Scopus veri tabanındaki yayın sayısı ortalamaları (p=0,020, Mann-Whitney U testi), atıf sayısı ortalamaları (p=0,005, Mann-Whitney U testi) ve h-indeks ortalamaları (p=0,002, Mann-Whitney U testi) profesör unvanına sahip kadın anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarından anlamlı olarak yüksek bulundu (Tablo 2).

Doçent unvanına sahip erkek anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının Scopus veri tabanındaki yayın sayısı ortalamaları (p=0,030, Mann-Whitney U testi), atıf sayısı ortalamaları (p=0,008, Mann-Whitney U testi) ve h-indeks ortalamaları (p=0,010, Mann-Whitney U testi) doçent unvanına sahip kadın anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarından anlamlı olarak yüksek bulundu (Tablo 2).

Doktor öğretim üyesi, öğretim üyesi uzman ve uzman unvanına sahip kadın ve erkek anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının Scopus veri tabanındaki yayın sayısı, atıf sayısı ve h-indeks ortalamaları arasında anlamlı farklılık yoktu (p>0,05, Mann-Whitney U testi) (Tablo 2).

Çalışmaya dahil edilen akademik anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının çalışma yerleri olan üniversiteler ve eğitim araştırma hastanelerinde çalışma durumlarına göre yayın sayısı, atıf sayısı ve h-indeksleri incelendiğinde, üniversite hastanelerinde çalışan toplam 802 (%54,4) akademisyenin yayın sayısı ortalaması 27,06±26,45, ortanca 22 (0-233), atıf sayısı ortalaması 199,27±319,87, ortanca 97 (0-2906), h-indeks ortalaması 5,91±4,66, ortanca 5 (0-25); eğitim araştırma hastanelerinde çalışan toplam 690 (%45,6) akademisyenin yayın sayısı ortalaması 10,11±14,41, ortanca 4 (0-94), atıf sayısı ortalaması 58,81±117,70, ortanca 13 (0-877), h-indeks ortalaması 2,51±2,79, ortanca 1 (0-18) olarak belirlendi. Çalışmamızda eğitim araştırma hastanesinde çalışan akademisyenlerin yayın sayısı, atıf sayısı ve h-indeks ortalamaları üniversitelerde çalışan akademisyenlerden anlamlı olarak düşük bulunmuştur (sırasıyla p<0,001, p<0,001, p<0,001 Mann-Whitney U testi).

SONUÇ

Çalışmamız Türkiye’de akademik kadrolarda bulunan anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının sayılarının, cinsiyet dağılımlarının, akademik unvan dağılımlarının, idari görev dağılımlarının, Scopus veri tabanında bulunan yayın sayısı, atıf sayısı ve h-indekslerinin değerlendirildiği ilk çalışmadır. Çalışmamızda, ülkemizde 1.512 anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı bulunduğu, profesör, doçent, öğretim üyesi uzman ve uzmanlarda kadın akademisyen sayılarının, erkek akademisyen sayısından yüksek olduğu; yayın sayısı, atıf sayısı ve h-indeks değerinin, anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanlarının akademik unvanları, çalıştıkları kurum ve cinsiyetleri ile istatistiksel olarak anlamlı ilişkisi olduğu belirlenmiştir.

Etik Komite Onayı: Dokuz Eylül Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu’ndan onay alınmıştır (karar no: 2020/16-05, tarih: 13.07.2020).

Hasta Onamı: Bu çalışma hasta onamı gerektirmemektedir.

Hakem Değerlendirmesi: Editörler kurulu tarafından değerlendirilmiştir.

Yazar Katkıları: Konsept - V.H., G.A.U., N.G.; Dizayn - V.H., M.A., S.B., B.O., M.Ö., Ö.Ö., N.G.; Veri Toplama veya İşleme - V.H., G.A.U., M.A., S.B., B.O., M.Ö., Ö.Ö., N.G.; Analiz veya Yorumlama - V.H., G.A.U., M.A., S.B., B.O., M.Ö., Ö.Ö., N.G.; Literatür Arama - V.H., G.A.U., M.A., S.B., B.O., M.Ö., Ö.Ö., N.G.; Yazan - V.H., Ö.Ö., N.G.

Çıkar Çatışması: Yazarlar tarafından çıkar çatışması bildirilmemiştir.

Finansal Destek: Yazarlar tarafından finansal destek almadıkları bildirilmiştir.

Kaynaklar

Choudhri AF, Siddiqui A, Khan NR, Cohen HL. Understanding bibliometric parameters and analysis. Radiographics 2015; 35: 736-46.

Lou J, Tian SJ, Niu SM, Kang XQ, Lian HX, Zhang LX, et al. Coronavirus disease 2019: a bibliometric analysis and review. Eur Rev Med Pharmacol Sci 2020; 24: 3411-21.

Buyukcoban S, Oner O, Hancı V. A bibliometric analysis of the most cited articles in geriatric anaesthesia. Turk J Geriatr 2020; 23: 410-8.

Garfield E. 100 citation classics from the Journal of the American Medical Association. JAMA 1987; 257: 52-9.

Lou J, Tian SJ, Niu SM, Kang XQ, Lian HX, Zhang LX, et al. Coronavirus disease 2019: a bibliometric analysis and review. Eur Rev Med Pharmacol Sci 2020; 24: 3411-21.

Hirsch JE. Does the h index have predictive power? Proc Natl Acad Sci U S A 2007; 104: 19193-8.

Hirsch JE. An index to quantify an individual’s scientific research output. Proc Natl Acad Sci U S A 2005; 102: 16569-72.

Rad AE, Brinjikji W, Cloft HJ, Kallmes DF. The H-index in academic radiology. Acad Radiol 2010; 17: 817-21.

Svider PF, Mauro KM, Sanghvi S, Setzen M, Baredes S, Eloy JA. Is NIH funding predictive of greater research productivity and impact among academic otolaryngologists? Laryngoscope 2013; 123: 118-22.

Scopus. ElsevierWebsite. Available from: http://www.scopus.com.

Vieira ES, Gomes JA. A comparison of Scopus and Web of Science for a typical university. Scientometrics 2009; 81: 587-600.

Yadava SM, Patrick HS, Ananth CV, Rosen T, Brandt JS. Top-cited articles in the Journal: a bibliometric analysis. Am J Obstet Gynecol 2019; 220: 12-25.

Castillo M. Measuring academic output: the H-index. AJNR Am J Neuroradiol 2010; 31: 783-4.

Khan N, Thompson CJ, Choudhri AF, Boop FA, Klimo P Jr. Part I: the application of the h-index to groups of individuals and departments in academic neurosurgery. World Neurosurg 2013; 80: 759-65.e3.

Pagel PS, Hudetz JA. An analysis of scholary productivity in United States academic anaesthesiologists by citation bibliometrics. Anaesthesia 2011; 66: 873-8.

Moppett IK, Hardman JG. Bibliometrics of anaesthesia researchers in the UK. Br J Anaesth 2011; 107: 351-6.

Pagel PS, Hudetz JA. Scholarly productivity of united states academic cardiothoracic anesthesiologists: influence of fellowship accreditation and transesophageal echocardiographic credentials on h-index and other citation bibliometrics. J Cardiothorac Vasc Anesth 2011; 25: 761-5.

Bould MD, Boet S, Sharma B, Shin E, Barrowman NJ, Grantcharov T. h-Indices in a university department of anaesthesia: an evaluation of their feasibility, reliability, and validity as an assessment of academic performance. Br J Anaesth 2011; 106: 325-30.

Spearman CM, Quigley MJ, Quigley MR, Wilberger JE. Survey of the h index for all of academic neurosurgery: an- other power-law phenomenon? J Neurosurg 2010; 113: 929-33.

Klimo P Jr, Venable GT, Khan NR, Taylor DR, Shepherd BA, Thompson CJ, et al. Bibliometric evaluation of pediatric neurosurgery in North America. J Neurosurg Pediatr 2014; 14: 695-703.

Tkhk.istatistik@saglık.gov.tr/ Sağlık Eğitimi ve Sağlık İnsan gücü Durum Raporu-2104. Son Erişim Tarihi: 16.11.2020. Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,11659/saglik-bakanligi-turkiyede-saglik-egitimi-ve-saglik-insangucu-durum-raporu-2014.html.

Esslinger EN, Van der Westhuizen M, Jalal S, Masud S, Khosa F. Gender-based disparity in academic ranking and research productivity among Canadian Anesthesiology Faculty. Cureus 2020; 12: e11443. doi: 10.7759/cureus.11443.

Pagel PS, Hudetz JA. Scholarly productivity and national institutes of health funding of foundation for anesthesia education and research grant recipients: insights from a bibliometric analysis. Anesthesiology 2015; 123: 683-91.

Myers SP, Reitz KM, Wessel CB, Neal MD, Corbelli JA, Hausmann LRM, et al. A systematic review of gender-based differences in hirsch ındex among academic surgeons. J Surg Res 2019; 236: 22-9.

Hill EK, Blake RA, Emerson JB, Svider P, Eloy JA, Raker C, et al. Gender differences in scholarly productivity within academic gynecologic oncology departments. Obstet Gynecol 2015; 126: 1279-84.

Levine RB, Lin F, Kern DE, Wright SM, Carrese J. Stories from early-career women physicians who have left academic medicine: a qualitative study at a single institution. Acad Med 2011; 86: 752-8.

Carapinha R, McCracken CM, Warner ET, Hill EV, Reede JY. Organizational context and female faculty’s perception of the climate for women in academic medicine. J Womens Health (Larchmt) 2017; 26: 549-59.

Cropsey KL, Masho SW, Shiang R, Sikka V, Kornstein SG, Hampton CL. Why do faculty leave? Reasons for attrition of women and minority faculty from a medical school: four-year results. J Womens Health 2008; 17: 1111-8.

Dyrbye LN, Shanafelt TD. Physician burnout: a potential threat to successful health care reform. JAMA 2011; 305: 2009-10.