Orijinal Araştırma

Multipl Sklerozun Beyin Lobları ve İlgili Yapılarla İlişkisi: Volümetrik Bir Analiz Çalışması

10.4274/jarem.galenos.2023.98698

• Burak Karip
• Özlem Öztürk Köse
• Heval Helin Seykan
• Yunus Emre Akpınar
• Papatya Keleş

Gönderim Tarihi: 15.03.2023 Kabul Tarihi: 30.05.2023 J Acad Res Med 2023;13(2):76-81

• Özet
• Tam Metin
• Video-Resim
• Referans
• 7
• 495

Amaç:

Manyetik rezonans (MR) görüntüleme teknikleri, merkezi sinir sisteminde demiyelinizasyon ve nörodejenerasyon ile karakterize otoimmün bir hastalık olan multipl skleroz (MS) ile ilgili çalışmaların merkezinde yer almaktadır. MS hastalığında frontal, temporal ve oksipital lobların (OL) yanı sıra beyaz madde (BM) ve beyin omurilik sıvısı (BOS) hacimlerindeki farklılıkları ve birbirleriyle ilişkilerini MR görüntüleri ile göstermeyi amaçladık.

Yöntemler:

Çalışmamızda kullanılmak üzere rastgele seçilen 50 MS ve 50 kontrol grubu hastanın görüntüleri Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden temin edildi. VolBrain yazılımı kullanılarak T1-ağırlıklı MR görüntüleri üzerinde beyin yapılarının hacimleri belirlenen parametrelere göre hesaplandı. Veri analizi IBM SPSS 25 paket programı kullanılarak yapıldı.

Bulgular:

Gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı sonuçlara sahip hacimsel hesaplamalar; anormal görünen beyaz madde (AgBM) (p<0,001), beyaz ve gri maddenin toplam hacmi (BMGM) (p=0,001), BOS (p=0,002) ve frontal lob (FL) (p=0,024) hacimleri. Korelasyon analizine göre korelasyonu yüksek olan parametreler; BMGM-BOS (r=0,999), FL suplementer motor korteks (SMK) (r=0,742), FL-temporal lob (TL) (r=0,827), FL-polus temporalis (PT) (r=0,652), SMK-TL (r=0,663), TL-PT (r=0,875), OL-polus occipitalis kutup (r=0,649) ve FL-polus frontalis (r=0,686) hacimleri.

Sonuç:

AgBM ve BOS’deki hacimsel artışa karşı FL ve BM’de azalma olması çalışmada öngörülen ve anlamlı sonuçların en önemlisidir. Diğer parametrelerdeki anlamlılık düzeylerinin nispeten düşük olması, ileri çalışmaların daha spesifik yapılara ve yöntemlere odaklanması gerektiğini göstermekte ve elde edilen tüm sonuçlar klinisyenlere MS hastalığının tanı basamağı için ipucu verebilir.

Anahtar Kelimeler: Multipl skleroz, MRG, BOS, beyaz madde, beyin, T1-ağırlıklı

Etik Komite Onayı: Çalışma için Biruni Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik kurul onayı (karar no: 2023/77-38, tarih: 06.01.2023) alınmıştır.

Hasta Onamı: Retrospektif çalışma.

Hakem Değerlendirmesi: Editörler kurulu dışında olan kişiler tarafından değerlendirilmiştir.

Yazar Katkıları: Cerrahi ve Medikal Uygulama - B.K., Ö.Ö.K., Y.E.A.; Konsept - B.K., Ö.Ö.K., H.H.S.; Dizayn - B.K., P.K.; Veri Toplama veya İşleme - Ö.Ö.K., H.H.S.; Analiz veya Yorumlama - B.K., Y.E.A.; Literatür Arama - B.K., Ö.Ö.K., H.H.S.; Yazan - B.K., Ö.Ö.K., H.H.S., P.K.

Çıkar Çatışması: Yazarlar tarafından çıkar çatışması bildirilmemiştir.

Finansal Destek: Yazarlar tarafından finansal destek almadıkları bildirilmiştir.

Resimler

1. Vidal-Jordana A, Montalban X. Multiple Sclerosis: Epidemiologic, Clinical, and Therapeutic Aspects. Neuroimaging Clin N Am 2017; 27: 195-204.
2. Choi IY, Piccio L, Childress P, Bollman B, Ghosh A, Brandhorst S, et al. A Diet Mimicking Fasting Promotes Regeneration and Reduces Autoimmunity and Multiple Sclerosis Symptoms. Cell Rep 2016; 15: 2136-46.
3. Akdemir N, Terzi M, Arslan N, Onar M. Prevalence of Multiple Sclerosis in the Middle Black Sea Region of Turkey and Demographic Characteristics of Patients. Noro Psikiyatr Ars 2017; 54: 11-4.
4. Thompson AJ, Baranzini SE, Geurts J, Hemmer B, Ciccarelli O. Multiple sclerosis. Lancet 2018; 391: 1622-36.
5. Beatty WW. Memory and “frontal lobe” dysfunction in multiple sclerosis. J Neurol Sci 1993; 115 Suppl: S38-41.
6. Dhanapalaratnam R, Markoulli M, Krishnan AV. Disorders of vision in multiple sclerosis. Clin Exp Optom 2022; 105: 3-12.
7. Llufriu S, Rocca MA, Pagani E, Riccitelli GC, Solana E, Colombo B, et al. Hippocampal-related memory network in multiple sclerosis: A structural connectivity analysis. Mult Scler 2019; 25: 801-10.
8. Manogaran P, Hanson JV, Olbert ED, Egger C, Wicki C, Gerth-Kahlert C, et al. Optical Coherence Tomography and Magnetic Resonance Imaging in Multiple Sclerosis and Neuromyelitis Optica Spectrum Disorder. Int J Mol Sci 2016; 17: 1894.
9. Faisal M, Ahmed M, Ahmed A, Bunyan RF. Multiple sclerosis prediction and assessment approaches: a comparison framework. In: 2017 9th IEEE-GCC Conference and Exhibition, GCCCE 2017; Institute of Electrical and Electronics Engineers Inc: 2018. p. 1-9. doi: 10.1109/IEEEGCC.2017.8448109
10. Standring S. Gray’s Anatomy- The Anatomical Basis of Clinical Practice. 41th ed. Standring S, editor: Elsevier; 2015.
11. Hansen JT. Netter’s Clinical Anatomy, Third Edition. 3 ed: Elsevier Health Sciences; 2014.
12. Ozan H, editor. Ozan Anatomi. 3rd ed. Ankara: Klinisyen Tıp Kitabevleri; 2014.
13. Cairns J, Vavasour IM, Traboulsee A, Carruthers R, Kolind SH, Li DKB, et al. Diffusely abnormal white matter in multiple sclerosis. J Neuroimaging 2022; 32: 5-16.
14. Crescenzo F, Marastoni D, Pisani AI, Tamanti A, Dapor C, Colombi A, et al. The Prognostic Value of White-Matter Selective Double Inversion Recovery MRI Sequence in Multiple Sclerosis: An Exploratory Study. Diagnostics (Basel) 2021; 11: 686.
15. Ge Y, Grossman RI, Babb JS, He J, Mannon LJ. Dirty-appearing white matter in multiple sclerosis: volumetric MR imaging and magnetization transfer ratio histogram analysis. AJNR Am J Neuroradiol 2003; 24: 1935-40.
16. Gajofatto A, Calabrese M, Benedetti MD, Monaco S. Clinical, MRI, and CSF markers of disability progression in multiple sclerosis. Dis Markers 2013; 35: 687-99.
17. Wuerfel J. Multiple sclerosis, blood flow, and CSF circulation. J Cereb Blood Flow Metab 2013; 33: 1313.
18. Owler BK, Pena A, Momjian S, Czosnyka Z, Czosnyka M, Harris NG, et al. Changes in cerebral blood flow during cerebrospinal fluid pressure manipulation in patients with normal pressure hydrocephalus: a methodological study. J Cereb Blood Flow Metab 2004; 24: 579-87.
19. Reilmann R, Holtbernd F, Bachmann R, Mohammadi S, Ringelstein EB, Deppe M. Grasping multiple sclerosis: do quantitative motor assessments provide a link between structure and function? J Neurol 2013; 260: 407-14.
20. Svoboda K, Li N. Neural mechanisms of movement planning: motor cortex and beyond. Curr Opin Neurobiol 2018; 49: 33-41.
21. Cengiz B, Fidancı H, Baltacı H, Türksoy E, Kuruoğlu R. Reduced Occipital Cortex Excitability in Amyotrophic Lateral Sclerosis. J Clin Neurophysiol 2022; 39: 486-91.